ઘણા વર્ષો સુધી નિયમિત સક્રિય રાખ્યા બાદ કોઈ પણ જાતનો ઉહાપોહ કર્યા વિના, ન્યુયોર્કના સત્તાવાળાઓએ શહેરની મોટાભાગની પદયાત્રીઓ દ્વારા નિયંત્રિત ક્રોસિંગ લાઈટ્સ (લાલબત્તી)ના નિયંત્રણ બટનો'ને નિષ્ક્રિય કરી દીધાં હતાં. અવેજમાં તેમણે નક્કી કરેલ કમ્પ્યુટરાઇઝ્ડ ટાઈમર્સ અર્થાત કમ્યુટર સંચાલિત ટાઈમર્સે મોટે ભાગે સારી કામગીરી બજાવી હતી. 2004 સુધીમાં આવા કુલ 3,250માંથી 750 કરતાં પણ ઓછા બટનો સક્રિય રહ્યાં હતા. જોકે, સરકારે આ નિષ્ક્રિય બટનોને કઢાવી નાખ્યા ન હતા- અને હકીકતથી અજાણ લોકોની આંગળીઓ એ નિષ્ક્રિય બટનોને દબાવતી રહી હતી.

પ્રારંભમાં, બટનોને હટાવવાનો ખર્ચો ભારે હોવાથી રહેવા દેવામાં આવ્યા હતાં. પરંતુ તારણ એવું નીકળ્યું કે કે નિષ્ક્રિય બટનોનો પણ ફાયદો તો છે જ. ઇઝરાઇલના નેગેવની બેન-ગુરિઅન યુનિવર્સિટીના ટેલ ઓરોન-ગિલદનાં કહેવા મુજબ જે પદયાત્રીઓ બટન દવાબે, એ સામાન્ય રીતે લાલબત્તી, લીલી ન થાય ત્યાં સુધી રસ્તો ઓળંગે એવી શક્યતાઓ ઓછી હોય છે. ક્રોસિંગ્સ પર -ચાર રસ્તાઓ પર માનવીય માનસિકતાનાં એમના અભ્યાસનાં તારણ મુજબ લોકો એ સિસ્ટમ-યંત્રણાનું વધુ સહજતાથી પાલન કરે છે જે યંત્રણા એમના આદેશને અનુસરે છે.

મિશિગન યુનિવર્સિટી, ઍન આર્બરનાં માનવ-કમ્પ્યુટર વચ્ચેની પરસ્પર સંવાદિતા- વિષયનાં નિષ્ણાંત ઇટાન અદારનાં કહેવા મુજબ આ નિષ્ક્રિય બટનો એક પ્રકારનો પ્લાસિબો પ્રભાવ પેદા કરે છે કારણ કે લોકો જે સિસ્ટમોનો ઉપયોગ કરે છે તેના પર તેમનું નિયંત્રણ હોવાનો અહેસાસ એમને ગમે છે. ડૉ. અદરનાં તારણ મુજબ કીસ્ટ્રોક્સ આપમેળે સચવાઈ જતા હોય જ છે છતાં જેમને આ હકીકતની જાણ ન હોય એ વપરાશકર્તાઓને માટે તેમના વિદ્યાર્થીઓ સામાન્ય રીતે ક્લિક કરી શકાય તેવા એ "જાળવો" બટન સાથે સૉફ્ટવેર ડિઝાઇન કરે છે જેથી એમને એમને એ બાબતની ખાતરી રહે કે એમની વિગતો જળવાયેલી રહેશે. તેઓ કહે છે આખી બાબતને એ દ્રષ્ટીએ વિચારો કે યાંત્રિકી વિશ્વની આંતરિક ઉદાસીનતા સામે આ ભ્રમણા લાભદાયી છે.

આ એક અર્થઘટન છે. પણ રોડ ક્રોસિંગ્સ પર આ નિષ્ક્રિય બટનોનો નકારાત્મક પ્રભાવ પણ પડી શકે છે. રાલ્ફ રીસેર જેના વડા છે એ વિયેનીઝ ઇન્સ્ટિટ્યુટ કે જેમાં ટ્રાફિક સિસ્ટમ્સનાં મનોવૈજ્ઞાનિક પરિબળોનો અભ્યાસ થતો હોય છે;ની ધારણા મુજબ પદયાત્રીઓમાં તેમના અસ્તિત્વ વિશેની જાગરૂકતા અને તેમની સાથે થયેલ છેતરપિંડીના અહેસાસને પરિણામે થયેલ મનદુઃખનું પલડું હવે લાભ કરતા ભારે થઇ ગયું છે.

વર્ષો વીતતા રહ્યાં તેમ, ન્યૂ યોર્કના સત્તાધીશોએ બિલકુલ પણ હોહા કર્યા વિના, એક સમયે શહેરના પગપાળા રાહદારીઓ માટેની ક્રોસિંગ લાઇટો ચલાવતા મોટાભાગના નિયંત્રણ બટનોને નિષ્ક્રિય કરી દીધા. તેમણે એવો નિષ્કર્ષ કર્યો કે, કોમ્પ્યુટરીકૃત ટાઇમરો લગભગ હંમેશા, સારું પરિણામ ધરાવે છે. 2004 સુધીમાં આવાં 3,250 બટનોમાંથી 750 કરતાંય ઓછા બટનો કામ કરી રહ્યાં હતા. જોકે, શહેરની સરકારે આ કામ ન કરી રહેલા બટનો હટાવ્યા નહિ - તે દ્વારા અસંખ્ય આંગળીઓ નિરર્થકપણે બટન દબાવે તેની મૂક સંમતિ આપી.

શરુઆતમાં આ બટનો તેમને ખસેડવામાં લાગતા ખર્ચને કારણે બચી રહ્યાં. પરંતુ બન્યું એવું કે આ નિષ્ક્રિય બટનો સુદ્ધાં એક હેતુ પાર પાડી રહ્યાં હતા. ઇઝરાઈલની બેન-ગુરિઅન યુનિવર્સિટી ઑફ ધ નેગેવના તાલ ઓરોન-ગિલાડ જણાવે છે કે, જે પગપાળા રાહદારીઓ એક બટન દબાવતા હોય છે તેઓ લીલા રંગના માણસની છબી દેખાતી થાય તે પહેલાં રસ્તો ઓળંગે તેવું ઓછું બનવાપાત્ર છે. રસ્તો ઓળંગવાના ક્રોસિંગ પરની વર્તણૂકનો અભ્યાસ કર્યા બાદ, તેણીએ નોંધ્યું કે લોકો એવી પ્રણાલીનું વધુ સ્વીકૃતપણે પાલન કરે છે જે તેમના તરફથી આપેલી સૂચનાઓનું પાલન કર્યાનો અર્થ દર્શાવતી હોય.

યુનિવર્સિટી ઑફ મિશિગન, એન્ન આર્બર ના માનવ-કોમ્પ્યુટર પારસ્પરિક ક્રિયાના એક નિષ્ણાત, એયટન અદાર જણાવે છે કે, નિષ્ક્રિય બટનોથી આ પ્રકારની પ્લસીબો અસર નીપજાતી હતી કારણ કે લોકોને તેઓ ઉપયોગમાં લેતા હોય તેવી પ્રણાલીઓ ઉપર નિયંત્રણ ધરાવતા હોવાનો ખ્યાલ રાખવો પસંદ હોય છે. ડૉ. અદાર નોંધે છે કે તેમના વિદ્યાર્થીઓ સામાન્યપણે ક્લિક કરી શકાય તેવા "સેવ” બટન સાથેનું સોફ્ટવેર તૈયાર કરે છે, જેની કોઈ ભૂમિકા નથી હોતી, સિવાય કે એવા વપરાશકર્તાઓને આશ્વાસન આપવાની કે જેઓ તેમના કી-સ્ટ્રોક્સ સ્વચાલિત રીતે સેવ થઈ જ ગયા છે તે બાબતે અજાણ હોય છે. તેઓ કહે છે કે, આને તમે યાંત્રિક દુનિયાની સ્વાભાવિક ઉષ્માવિહીનતાને સમતોલ કરવા માટેનું એક છળ કહી શકો.
આ એક અભિપ્રાય છે. પરંતુ, રસ્તા પર ક્રોસિંગ પૂરતાં તો પ્લસીબો બટનોની એક અંધારી બાજુ પણ હોઈ શકે છે. રાલ્ફ રિસર, FACTUM, ટ્રાફીક પ્રણાલીઓમાં માનસશાસ્ત્રીય પરિબળોનો અભ્યાસ કરતી એક વિએનિસ સંસ્થાના વડાના નિષ્કર્ષ પ્રમાણે, પગપાળા રાહદારીઓની આમની હાજરી વિશેની જાગૃતિ અને છેતરાયા હોવાના ભાવમાં પરિણમતો રોષ, હવે તેના લાભથી વધી જાય છે.

કેટલાક વર્ષોના સમયગાળા દરમિયાન ન્યૂ યોર્કના સત્તાધીશોએ શહેરમાં એક સમયે રાહદારીઓને ચાલવાના રસ્તા પર સંચાલિત કરવામાં આવતી લાઈટો વિશે બહુ ઉહાપોહ કર્યા વિના તેના મોટા ભાગના કંટ્રોલ બટન્સને નિષ્ક્રિય કરી દીધા હતા. તેમણે નક્કી કર્યું હતું કે આના કરતા તો કમ્પ્યુટરાઈઝ્ડ ટાઈમર્સ ઘણું કરીને સદા સારી રીતે કાર્ય કરે છે. 2004 સુધીમાં 3,250 માંથી આવા 750 કરતા પણ ઓછા બટન્સ કાર્યરત સ્થિતિમાં હતા. શહેરની સરકારે જો કે અગણિત આંગળીઓ વડે દબાવવામાં આવતા આ નિષ્ક્રિય બટનને સાવ નકામા ગણીને દૂર કરી દીધા નહોતા.
શરૂઆતમાં આ બટન એટલા માટે રાખી મૂકવામાં આવ્યા હતા કેમ કે તેને દૂર કરવાનો ખર્ચ વધારે આવતો હતો. પરંતું એવું ધ્યાન પર આવ્યું કે આ બિનકાર્યરત બટનથી પણ હેતુ સિદ્ધ થતો હતો. જે રાહદારીઓ આ બટન દબાવે છે તેઓ ગ્રીન માણસ દેખાય તે પહેલા ભાગ્યે જ રસ્તો ઓળંગે છે, એમ ઈઝરાયેલની બેન-ગુરિયન યુનિવર્સિટીની તાલ-ઓરોન ગિલાડ જણાવે છે. ક્રોસીંગ પરની વર્તણૂંકના અભ્યાસ પરથી તેણી નોંધે છે કે લોકો એવી વ્યવસ્થાને તાબે થવા સદાય ઉત્સુક રહે છે જે તેમના નિર્ગમન પર લક્ષ્ય આપે છે.
આ નિષ્ક્રિય બટન એક પ્રકારની બનાવટી અસર ઉભી કરે છે કે કારણ કે લોકો જે વ્યવસ્થાનો ઉપયોગ કરી રહ્યાં છે તેના પર તેઓનું નિયંત્રણ છે એવો એક આભાસ લોકોને ગમતો હોય છે, એમ મિશિગન યુનિવર્સિટીના માનવ-કમ્પ્યુટર વચ્ચે પરસ્પર આદાન-પ્રદાનના નિષ્ણાત આઈટન અડાર અને એન્ન આર્બર જણાવે છે. ડૉ. અડાર નોંધે છે કે તેમના વિદ્યાર્થીઓ સામાન્યત: ક્લિક થઈ શકે એવા બટન વાળું એક સોફ્ટવૅર તૈયાર કરે છે જેનું કાર્ય એવા વપરાશકારો જેમને ખબર નથી કે તેમના કીસ્ટ્રોક એની મેળે જ સેવ થઈ જાય છે તેમને તેની ખાતરી કરાવવા સિવાય બીજું કંઈ નથી. તે અંગે વિચાર કરતા તેઓ તેને આ યાંત્રિક દુનિયામાં સાહજિક શુષ્ક્તાનો સામનો કરવા પરોપકારી છલનાના એક સ્પર્શ તરીકે ગણે છે.
આ એક વિચાર છે. પરંતું રોડ ક્રોસીંગ પર આ પ્રપંચી બટનનું એક ઉદાસીન પાસું પણ છે. વિએટનામની એક સંસ્થાન FACTUM ના વડા રાલ્ફ રિસર જેમણે ટ્રાફિક વ્યવસ્થામાં મનોવૈજ્ઞાનિક પરિબળો પર અભ્યાસ કર્યો હતો તેમનો અભિપ્રાય છે કે રાહદારીઓની તેમના પોતાના અસ્તિત્વ અંગેની સભાનતા અને તેમાંથી પરિણમતા પ્રપંચ પર તેમનો રોષ હવે તેમના ફાયદા કરતા વધતો જાય છે.